Paradontoza to zapalenie przyzębia. Infekcje wywołują bakterie, które rozmnażają się w jamie ustnej. Przyczyną zwykle jest niedostateczna lub niewłaściwa higiena jamy ustnej. W zależności od kraju szacuje się że na paradontozę cierpi od 40-70% społeczeństwa. Jest to więc choroba powszechna. To podstępny niszczyciel zębów.
Paradontoza obejmuje obszar przyzębia oraz struktur otaczających nasze zęby, takich jak: cement korzeniowy, dziąsło, ozębna, kość wyrostka zębodołowego.
W efekcie zainfekowania tkanek przyzębia nasze zęby zaczynają się ruszać. Na początku objawy choroby są trudne do zauważenia, dopiero wraz z rozwojem paradontozy stają się coraz bardziej dotkliwe.
Nie należy lekceważyć objawów paradontozy, gdyż nieleczona może doprowadzić w skrajnych przypadkach do utraty wszystkich zębów. Najlepszym sposobem uniknięcia rozwoju tej choroby są regularne wizyty u dentysty gdyż jest chorobą uleczalną.
Przyczyny czyli skąd się bierze paradontoza ?
Paradontoza to drugi po próchnicy najczęstszy problem z uzębieniem u ludzi. Dotyczy wszystkich grup wiekowych. Statystycznie występuje najczęściej u osób po 40. roku życia. Charakteryzuje się przewlekłym zapaleniem dziąseł oraz innych głębszych struktur, w tym kości żuchwy i szczęki. Przypadłość ta prowadzi do systematycznego niszczenia struktur, których zadaniem jest utrzymanie zęba w zębodole. Niestety może to skończyć się utratą wszystkich zębów.
Jako przyczyny paradontozy wymienia się:
- nieprawidłowe szczotkowanie zębów lub zła higiena jamy ustnej,
- nieprawidłowy skład śliny,
- osłabiony układ odpornościowy,
- czynniki genetyczne.
- W jamie ustnej mamy miliony różnych drobnoustrojów, a z powodu braku odpowiedniej higieny w szybkim tempie może dochodzić do ich namnażania. Na zębach powstaje miękki, żółtawy nalot na koronach zębów, określany przez dentystów płytką nazębną.
W ciągu zaledwie kilku tygodni powoduje mikrouszkodzenia zębów a następnie stany zapalne dziąseł. Z czasem miękka płytka przekształca się w kamień nazębny. Pod spodem zbierają się bakterie i komórki śluzówki. W konsekwencji rozwija się stan zapalny, który może nie być widoczny przez wiele lat. Nieleczony powoduje niestety nieodwracalne zmiany w okolicy systemu osadzenia zębów. Dlatego tak ważne jest szybkie zdiagnozowanie tej choroby przez stomatologa.
Paradontoza-objawy choroby przyzębia
Początkowo, jedynymi objawami paradontozy może być krwawienia z dziąseł lub ich nadwrażliwość. Zatem, jeżeli podczas szczotkowania zębów regularnie obserwujesz u siebie krwawienie z dziąseł, niezwłocznie skontaktuj się ze stomatologiem. Jakie objawy powinny nas zaniepokoić?
Typowe objawy paradontozy to:
krwawienie, obrzęk i zaczerwienienie dziąseł
odsłonięcie szyjek zębowych.
wydłużanie się koron zębów.
przemieszczanie się zębów.
rozchwianie czy nawet ich utrata.
nieprzyjemny zapach z ust.
nadwrażliwość na zmiany temperatury.
Paradontoza w stadium zaawansowanym będzie objawiać się ruchomością zębów i ich przemieszczaniem się. Może także pojawić się ropna wydzielina.
Niestety zbyt często pierwsze objawy paradontozy są ignorowane, przez co pacjenci zgłaszają się do stomatologa zbyt późno. W diagnostyce paradontozy pomocne jest zdjęcie pantomograficzne, które ukazuje ewentualne ubytki kośćca. Stomatolog może wykonać również dodatkowe oględziny, wykorzystując do tego celu zaawansowane narzędzia, np. cyfrowe sondy.
Paradontoza - czynniki ryzyka
Istnieje zasadniczych kilka czynników zwiększających ryzyko paradontozy.
Palenie tytoniu
Palenie tytoniu to zdecydowanie najpowszechniejszy czynnik ryzyka. U osób palących choroba postępuje znacznie szybciej a około 90% przypadków, w których zapalenie przyzębia nie reaguje na leczenie, dotyczy właśnie palaczy. Nawet przy dobrej higienie jamy ustnej palacze doświadczają zwiększonej utraty kości, Przy dobrej i profesjonalnej opiece stomatologa stan dziąseł może się poprawić już w ciągu roku.
Dziedziczenie skłonności do paradontozy
Niektóre osoby mogą mieć skłonności genetyczne do cierpienia na choroby dziąseł,. Duże znaczenie ma sposób, w jaki układ odpornościowy reaguje na szkodliwe bakterie, może różnić się w zależności od osoby ze względu właśnie na różnice cechy wrodzone.
Wiek w występowanie paradontozy
Zapalenie przyzębia może rozpocząć się w wieku dojrzewania. Większość zdiagnozowanych przypadków jednak zaobserwowano po 40 roku życia. Choroba zwykle postępuje powoli etapami. Osoby dotknięte paradontozą wykrywają pierwsze problemy dopiero znacznie później - nierzadko, gdy jest już za późno,
Cukrzyca typu 2
Cukrzycy, u których poziom cukru we krwi nie jest kontrolowany, są bardziej narażeni na zapalenie przyzębia. A pacjenci z zapaleniem przyzębia mają zwiększone ryzyko zachorowania na cukrzycę. Jest to zależność dwukierunkowa. Na szczęście u diabetyków z dobrze kontrolowanym poziomem cukru we krwi nie występuje zwiększone ryzyko paradontozy. Leczenie jednej choroby ma pozytywny wpływ na leczenie również drugiej,. Tak więc ważne jest, aby osoby z cukrzycą systematycznie kontrolowały swój stan uzębienia a osoby ze stwierdzoną paradontozą kontrolowały swój poziom cukru.
Nieprawidłowa dieta
Niestety niezdrowa dieta bogata w przetworzoną żywność i rafinowane węglowodany również zwiększa skłonność dziąseł do stanu zapalnego. Istnieje jednak kilka składników mineralnych i witamin, które mają istotny wpływ na stan naszej jamy ustnej i uzębienia. Przede wszystkim pomaga dieta bogata w miedź, wapń, witaminę C, koenzym Q i skrobię.
Ciąża
W czasie ciąży zmieniają się poziomy hormonów we krwi. To z kolei jest przyczyną zmian fizjologicznych i morfologicznych. Zwiększa się podatność na zapalenie dziąseł i zapalenie przyzębia co stanowi zwiększony czynnik ryzyka.
Stres
Nadmierny stres psychiczny i napięcie emocjonalne może osłabić układ odpornościowy i obniżyć również odporność dziąseł na szkodliwe bakterie. Osoby z osłabionym układem odpornościowym w wyniku ciągłego stresu mogą być bardziej podatne na choroby dziąseł.
Oto jest paradontoza - konsekwencje
Zapalenie dziąseł i zapalenie przyzębia mają znaczący wpływ na ogólny stan zdrowia całego organizmu. Zapalenie przyzębia związane jest z cukrzycą, chorobami układu krążenia i powikłaniami w trakcie ciąży.
Około 70% utraty zębów jest spowodowane zapaleniem przyzębia. Jeżeli postęp zapalenia przyzębia nie zostanie zatrzymany w odpowiednim momencie, struktury nośne zębów zostaną zniszczone. Zęby w końcu się rozchwieją i same wypadną.
Chwiejne zęby mogą powodować problemy podczas żucia. Jeśli szkody będą się utrzymywały - a zwłaszcza w przypadku utraty zębów - osoby, dotknięte objawami paradontozy będą mogły jeść tylko miękkie pokarmy.
Problemy z mówieniem: luźne zęby spowodowane zapaleniem przyzębia mogą utrudniać wyraźne mówienie. JSzczególnie przednie zęby w górnej szczęce jeśli zostaną rozproszone z powodu zapalenia przyzębia, powstałe szczeliny mogą powodować problemy z mówieniem
Problemy z wyglądem: osoby z zapaleniem przyzębia mogą mieć problemy z ich wyglądem (problemy estetyczne). Dziąsła są ciemnoczerwone z powodu stanu zapalnego, zęby wyglądają na dłuższe z powodu cofających się dziąseł, a korzenie (które są ciemniejsze niż korony zębów) stają się widoczne - wszystko to może wyglądać nieatrakcyjnie.
Nieświeży oddech: to szczególnie uciążliwa dolegliwość. Bakterie, które powodują zapalenie związane z zapaleniem przyzębia wytwarzają nieprzyjemne lotne związki siarki a to zdecydowanie nieświeży oddech .
Stwierdzono, że zapalenie przyzębia wiąże się z ponad pięćdziesięcioma chorobami i schorzeniami. Należą do nich choroby nerek, chorobą Alzheimera, reumatoidalnym zapaleniem stawów i niektórymi rodzajami raka.
Jak leczyć paradontozę?
Metody leczenia są różne w zależności od stopnia zaawansowania choroby.
W początkowej fazie choroby stomatolog zaleci odpowiednie techniki szczotkowania zębów stosowania płynów do płukania jamy ustnej czy stosowanie nici stomatologicznych.
Zęby należy szczotkować lub przynajmniej płukać po każdym pokarmie. Ponadto powinno się raz dziennie czyścić przestrzenie międzyzębowe za pomocą nici dentystycznych.
Co ok. 6 miesięcy zaleca się wykonanie zabiegu higienizacji, który polega na wykonaniu skalingu czyli dokładnym usunięciu płytki i kamienia nazębnego, polerowaniu powierzchni zębów oraz zabezpieczeniu ich odpowiednim preparatem przed tworzeniem się osadu.
Kiedy stan jest poważniejszy w dalszym leczeniu przeprowadza się czyszczenie kieszonek przyzębowych. Po jego zakończeniu u większości pacjentów wdrażane są antybiotyki , które ostatecznie wyeliminują bakterie.
Ozębna uszkodzona w znacznym stopniu może być wskazaniem do zabiegu szynowania, czyli tymczasowego wytworzenia połaczenia sąsiednich zębów, którego zadaniem jest stabilizacja chwiejących się zębów.
Zapobieganie
Tutaj sprawa jest dość prosta ale wymaga konsekwencji w działaniu. Wystarczy odpowiednio zadbać o higienę jamy ustnej oraz systematycznie odwiedzać gabinet dentysty (zwykle wystarczy co ok. 6 miesięcy). Korzyści przyniesie również zrezygnowanie z palenia i wdrożenie zdrowej diety. Najważniejsze jednak to nie lekceważyć żadnych objawów i w każdym niepokojącym przypadku konsultować się ze stomatologiem.